Gần
10 giờ đêm, đường phố sau cơn mưa sạch và dễ chịu. Cho xe chạy chậm, tôi hít
mạnh một hơi dài, gió mát lạnh mơn man thịt da, len vào tận các ngóc ngách của
buồng phổi. Ở giữa trung tâm Sài gòn người ta không có cảm giác đêm khuya, giờ
này mà xe cộ vẫn nườm nượp, phố xá sáng rực, thật khó mà tìm được một nơi yên
tịnh và khuất sáng để ngắm trăng.
Trăng
đêm rằm thật tuyệt, vằng vặc giữa màn đêm đen thẫm, một quầng sáng to rực rỡ
bao quanh. Tôi chạy vòng quanh các con phố quen thuộc, trăng vẫn dõi theo trên đỉnh
đầu, khi thì ẩn hiện sau vòm lá, lúc lồ lộ giữa trời như chơi trò cút bắt. Cái
chu kỳ phát sáng của nó thật đơn giản mà kỳ diệu đến lạ thường. Mọi người đều đổ
ra đường để ngắm trăng, trăng làm đề tài cho bao nhà thơ, nhà văn, nhạc sĩ, làm
minh chứng cho đôi lứa yêu nhau. Tôi miên man với biết bao suy nghĩ, không biết
mọi người nghĩ gì khi ngắm trăng nhỉ ? Tôi dừng lại bên bờ sông, nơi gần như là
điểm hẹn của người với trăng. Trên các băng đá, ghế bố xếp dọc bờ sông, kẻ mỉm
cười nhìn trăng, người đăm chiêu tư lự. Tôi thật sự tò mò muốn biết họ nghĩ gì
nhưng không dám hỏi. Sợ người ta cho mình điên, biết đâu chừng lại còn nghe chưởi.
Đàng kia có một cô gái đang chờ người yêu, tôi đoán vậy. Trên tay cô mân mê món
quà xinh xắn, thỉnh thoảng lại xem đồng hồ. Tôi muốn hỏi một câu gì đó khác hơn
xem cô đang nghĩ gì nhưng lại vụng về hỏi: “Chờ người yêu à ?” Cô gái nheo mắt
mỉm cười khẽ gật. May quá, không bị chưởi. Có lẽ khi đang yêu người ta vui vẻ
và dễ dãi hơn.
Cô
gái có khuôn mặt khả ái, đôi mắt rạng rỡ long lanh, tôi hình dung lát nữa đây
khi chàng trai tới, đôi mắt kia sẽ rực sáng đến mức nào. Tôi ước đang cầm chiếc
gương trong tay để xem đôi mắt mình có được long lanh hay đã từng long lanh như
đôi mắt cô gái hay không. Tôi thật sự không biết.
Tôi còn không rõ nhiều điều lắm. Bạn bè bảo
tôi là người không bao giờ biết buồn, người vui vẻ cởi mở và là trung tâm của
sự ồn ào. Tụi nó thường mơ ước có được cuộc sống hạnh phúc như tôi. Vậy mà đôi
khi tôi thấy trong tôi có một sự trống vắng thật dễ sợ, muốn hét lên thật to
hay phá vỡ một cái gì để được thoát ra khỏi tâm trạng đó. Bộ mặt của tôi phải
nhe ra với mọi người chẳng qua vì để diễn cho xong vai tuồng của mình trong tấn
trò đời này. Con người sống thật được bao nhiêu và tôi sống thật được với chính
mình được bao nhiêu trong một ngày ? Tôi luôn hoài nghi với hàng tá câu hỏi tương
tự. Liệu có người tốt thật sự ở trên đời này không ? Có nên tin vào con người
không ? Tại sao tôi phải tồn tại và cuộc đời này có cần thiết sự hiện diện của
tôi không ? Hạnh phúc là gì và tôi thật sự có nó như người ta nghĩ không ? Vậy đó
! Tôi như một người điên hay một kẻ mộng du lang thang trên đường tôi cũng
không biết.
Tôi
đến bên một người phụ nữ ngoài 30 đang ngồi một mình bên khóm cùm nụm.
-
Trăng đẹp quá chị nhỉ ?
-
Trăng à, trăng buồn lắm ! chị không quay sang tôi mà vẫn nhìn thẳng, tiếp
-
Cô có nhìn thấy người đàn ông ngồi kia không ? Chồng tôi đó. Trước đây, chúng
tôi cũng thường ngồi bên bụi cây cùm nụm này, anh gọi đó là cây chè tàu, nó gợi
anh nhớ nhiều về quê hương anh…
Thế
là chị huyên thuyên kể, giọng trầm trầm nghe thật buồn, chị nói như thể từ lâu
không có dịp để nói. Mà cũng phải, có ai mà thèm nghe người điên nói bao giờ đâu
chứ. Tôi không nghe được hết câu chuyện tiếng được tiếng mất kia. Người đàn ông
phía trước vẫn say sưa bên cô gái còn độ tuổi học trò nói liếng thoắng gì đó.
Tôi quay sang nhìn kỹ gương mặt người phụ nữ. Chị trông hiền, có đôi mắt đẹp nhưng
buồn, mi mắt quầng thâm chắc vì đã nhiều đêm mất ngủ, ánh sáng trăng càng làm
cho làn da chị xanh xao vàng vọt hơn. Tôi muốn tìm một đề tài gì bắt chuyện cho
vui nhưng không dám ngắt lời chị. Chị đang ngược dòng thời gian với con thuyền đầy
ắp kỷ niệm, có lúc neo lại bên căn nhà gỗ, lúc lội ngược giữa đám lục bình trôi
xuôi.
-
Mua đậu giúp em đi chị.
Tiếng
con bé bán đậu phụng kéo chúng tôi trở về lại nơi bờ sông
-
Trăng đẹp quá chị há ! những đêm trăng như vầy em thích lắm.
Tôi
ngạc nhiên nhìn con bé độ 10-12 tuổi: “Em cũng thích ngắm trăng à ?”
-
Vâng chị ạ ! Những đêm trăng sáng như vầy người ta đi chơi nhiều, em bán mau
hết đậu, khỏi phải đi nhiều mỏi chân lại được ngắm thỏa thích. Mà khỏi phải tốn
tiền đốt đèn dầu nữa chứ, tiết kiệm được 500 đồng. Một tháng mà 30 ngày rằm như
vầy là em để dành thêm được 15 ngàn đồng cho mẹ em mua thuốc. Có bệnh mà không
có tiền khổ lắm chị ơi.
À
ra thế ! Những suy nghĩ trong đêm trăng thật khác nhau, trăng mang đến cho em
gái bán đậu niềm hạnh phúc đơn sơ mà thật cảm động. Không biết hai mươi năm
sau, em sẽ nghĩ gì trong những đêm trăng ? Tôi lắc đầu, xua đi những câu hỏi vớ
vẩn trong đầu. Dầu sao đêm nay trăng cũng thật tuyệt, phải tận hưởng khoảnh
khắc hiếm hoi được hòa mình vào thiên nhiên.
Trăng
càng lên cao càng sáng, đêm càng khuya càng lạnh, người đã thưa dần. Tôi lặng
nhìn cái vật thể vằng vặc giữa màn trời xanh thẫm chợt thốt:
-
Lạ thật, không có lấy một ngôi sao.
-
Có đấy !
Người
phụ nữ ngồi bên lên tiếng. Theo hướng tay chị, tôi tìm thấy được một vì sao nhỏ
xíu xa xa, khi lu khi tỏ.
-
Sao định mệnh của tôi đó, cô thấy không ? – chị tiếp – cô độc và sắp tàn lụi.
Tôi
không trả lời chị mà bận nghĩ về những điều ghi nhận được trong đêm nay, về
niềm tin vào con người một lần nữa bị bào mòn. Trên cao, trăng vẫn bình thản
thả xuống không gian cái thứ ánh sáng huyền hoặc, kỳ ảo…
Tháng
7/2002